“Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình.” - Đó là lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời dành cho các em nhỏ và đến nay vẫn còn vẹn nguyên giá trị và ý nghĩa. Liệu rằng một em nhỏ ở lứa tuổi tiểu học có thể làm được những gì? Cho đến khi được trở thành giáo viên chủ nhiệm của em học sinh Trần Nam Phong - Lớp 5A5, trường Tiểu học Đô thị Sài Đồng thì câu hỏi ấy cũng được giải đáp.
Nam Phong là một cậu học trò nhỏ có vẻ ngoài đáng yêu, ánh mắt sáng lấp lánh với một vạn câu hỏi tại sao dành cho cô mỗi ngày. Ở cậu bé ấy, tôi luôn cảm nhận được mong muốn tìm hiểu, khám phá thế giới xung quanh mọi lúc, mọi nơi.
Từ khi biết tới những bài học về bảo vệ môi trường, xem những hình ảnh đáng suy ngẫm của cuộc sống dưới tác động của rác thải, Nam Phong đã thể hiện sự quan tâm đặc biệt với việc phòng chống tác hại của rác thải nhựa. Và khi biết, Việt Nam là một trong những quốc gia có lượng rác thải nhựa thải ra biển nhiều nhất trên thế giới, em đã chia sẻ: “Con thấy mình cần làm một điều gì đó có ý nghĩa để giúp cho những chú cá ngoài đại dương kia được thoả mình bơi lội trong làn nước mát và cũng là để góp phần bảo vệ môi trường xung quanh.”
Trong gần hai năm qua, từ khi còn là một cậu bé lớp ba, Nam Phong may mắn khi nhận được sự hỗ trợ tích cực từ gia đình, đặc biệt là sự đồng hành của mẹ. Em đã thực hiện dự án “Phân loại và tái chế rác thải” với mong muốn xây dựng cộng đồng giảm thiểu rác thải nhựa. Phong đã lên ý tưởng và tự mình thiết kế poster tuyên truyền dán ở bảng tin khu phố và lớp học.
Ban đầu, dự án chỉ đơn giản từ việc phân loại rác thải tại gia đình. Em đã tìm hiểu cách phân loại rác thải cơ bản nhất rồi nhờ mẹ tìm mua chiếc thùng rác hai ngăn để phân riêng: rác thải hữu cơ và rác thải vô cơ. Như một thói quen, chiều nào em cũng thực hiện việc xử lý và phân loại rác tại nhà. Dần dần, em đã cùng với các bạn bè hàng xóm cùng tiến hành phân loại rác thải, giữ lại các chai lọ nhựa có thể tái chế làm chậu hoa, ống cắm bút,... Nhờ đó, lượng rác thải của gia đình em và các hộ gia đình xung quanh giảm đi đáng kể. Nói về những việc làm của Nam Phong, chị Ngân - mẹ của em chia sẻ: “Thực ra, ban đầu gia đình nghĩ rằng con sẽ không duy trì được dự án này lâu đến vậy. Nhưng chính sự kiên định qua lời nói, hành động của con đã khiến ba mẹ dần thay đổi và quan tâm, hỗ trợ con trong dự án ý nghĩa này.”
Chiếc thùng rác hai ngăn giúp Phong phân loại rác tại gia đình
Ngay khi chia sẻ ý tưởng này với cô giáo và các bạn, dự án của Phong đã nhận được sự ủng hộ tích cực. Em hướng dẫn mọi người cách xử lý từng loại rác thải. Sau mỗi giờ ăn quà chiều, các bạn trong lớp đều tiến hành gấp gọn vỏ hộp sữa, phân loại ống hút; hôm nào có vỏ hộp sữa chua các em sẽ cùng nhau rửa sạch để tái chế thành các món đồ dùng, đồ chơi nho nhỏ vào giờ sinh hoạt lớp. Trong lớp, nhiều bạn học khác cũng bắt đầu thực hành phân loại và tái chế rác tại nhà. Nam Phong còn chủ động chia sẻ với các bạn nhiều mẹo tái chế rác khiến cô giáo vô cùng bất ngờ về sự sáng tạo và khéo léo của một cậu bé lên 10.
Sản phẩm thủ công từ những “chiếc chai nhựa” do Phong tự làm
Nhờ vậy, em được thầy cô và bạn bè trong lớp tín nhiệm tặng danh hiệu “Thủ lĩnh bảo vệ môi trường - Leader environmental protection”. Nam Phong đã khiến người thân, bạn bè, thầy cô và những người xung quanh ý thức hơn trong vấn đề rác thải và thay đổi thói quen sử dụng vật dụng nhựa trong sinh hoạt hàng ngày.
Không chỉ là một cậu bé yêu môi trường, có nhiều ý tưởng sáng tạo và thiết thực trong việc góp phần bảo vệ trái đất xanh, Phong còn là một “thủ lĩnh” trong học tập. Suốt 4 năm học, Nam Phong luôn là học sinh xuất sắc; trong các sân chơi trí tuệ, em cũng đạt được những thành tích đáng kể như: Giải Bạc môn Toán; giải Đồng môn Khoa học - Olympic Toán, Khoa học, Tiếng Anh quốc tế ASMO vòng quốc gia 2022. Giải Đồng môn Khoa học, giải Khuyến khích môn Tiếng Anh - Olympic Toán, Khoa học, Tiếng Anh quốc tế ASMO vòng quốc gia 2023. Hai lần được vào chung kết cuộc thi Thuyết trình tiếng Anh TeamFace Challenge - Gương mặt đồng đội…
Hình ảnh trích từ video chung kết TeamFace Challenge
Hình ảnh trích từ video cuộc thi 2023 International Student Speech Contest
Với dự án này, Nam Phong đã có video lọt vào top Những dự án triển vọng Quốc gia - Hạng mục cá nhân tại cuộc thi 2023 International Student Speech Contest tổ chức thường niên bởi Tập đoàn giáo dục Quốc tế FranklinCovey (Hoa Kỳ).
Hành động nhỏ - ý nghĩa lớn trong tấm gương của em Trần Nam Phong đã góp phần cổ vũ cho phong trào thi đua “Nghìn việc tốt” của thiếu nhi Đô thị Sài Đồng nói riêng, thiếu nhi quận Long Biên nói chung. Điều đó thật đúng như mong muốn của Bác Hồ kính yêu: “Mỗi người tốt, mỗi việc tốt là một bông hoa đẹp, cả dân tộc ta là một rừng hoa đẹp”.